Les opzet

Lesfasenmodel

Het lesfasenmodel vormt de structuur van een les beeldende vorming:

Voorbereiding	Context	Kinderen vinden het leuk en grappig om creatief te zijn met eten en in dit geval doen ze dat in een kunstwerk.(De les valt in de projectweek “gezond eten” dus de kinderen zijn al druk bezig met groente en fruit in de klas)
	Basisplan	De kinderen gaan zichzelf tekenen met twee of meer groente- of fruitstukken in hun gezicht verwerkt.
	Doelen	Beeldend doel: De kinderen kunnen minstens twee verschillende groente- of fruitstukken in hun gezicht verwerken. Technisch doel: De kinderen gebruiken minimaal twee materialen in hun werk (potloden, wasco, verf, stiften etc.).
Receptie /Oriëntatie	Introduceren	Beeldcultuur Beeldaspecten Vorm Ontwikkelingsfasen De kinderen kunnen groente- en fruitstukken los tekenen. Ze moeten nog leren om hier vormen in te zien die ze vervolgens weer in andere situaties kunnen toepassen. In deze opdracht leren de kinderen vormen van eten (groente en fruit) te vergelijken en in te passen in het gezicht van een mens (hun eigen gezicht).
	Informeren	Ik vraag de kinderen wat ze zien in de eerste afbeelding. Ze zien een gezicht, maar ook allemaal groente- en fruitstukken. Ik zeg de kinderen dat de kunstenaar de vormen van de groente- en fruitstukken in het gezicht heeft gebruikt. Als voorbeeld kijken we nog even extra naar de neus. Ik heb nog twee voorbeelden waar nog even over gesproken wordt. Nu heb ik ook nog een tweede soort afbeelding waarin het fruit niet in het gezicht is verwerkt, maar erbuiten.
	Instrueren	In de tekening gaan de kinderen zichzelf tekenen met groente- en fruitstukken in en/of aan hun gezicht. Je moet het gezicht er nog in kunnen herkennen.
Productie /Uitvoering	Observeren	In hoeverre zijn de kinderen in staat de goede verschillende groente- en fruitstukken te kiezen om een vorm in een gezicht mee te vullen. In hoeverre zijn de groente- en fruitstukken nog herkenbaar en in hoeverre is het gezicht nog herkenbaar?
	Begeleiden	De kinderen mogen eerst wat ideeën uitproberen door te schetsen met potlood. Nu hebben ze wat ideeën en kunnen ze aan de slag met het echte werk. De kinderen mogen ideeën met elkaar uitwisselen.
	Afronden	De kinderen krijgen twee lessen (twee keer een les van een uur) de tijd voor deze opdracht. De eerste les mogen ze ideeën uitproberen door te schetsen en met verschillende materialen te werken en kiezen ze uiteindelijk het materiaal en de vormen die ze willen gaan gebruiken in de tweede les. In deze tweede les maken ze hun eindwerk.
Reflectie /Nabeschouwing	Nabespreken	Ik vraag de leerlingen wat ze van de opdracht vonden en of ze het moeilijk vonden.
	Beoordelen	Als leerkracht bekijk je of de leerlingen twee verschillende groente- of fruitstukken hebben verwerkt in het gezicht. Daarnaast moet het gezicht nog herkenbaar zijn (je moet kunnen zien dat het een/hun gezicht is). Ook kijk je of de kinderen twee materialen hebben gebruikt.
	Presenteren	De kinderen laten hun tekeningen om de beurt zien in hun groepje en vertellen kort hoe ze hun tekening hebben gemaakt en welke groente- en fruitstukken ze hebben gebruikt. Daarna worden de tekeningen allemaal achterin in de klas gehangen.
Evaluatie	Evalueren	Ik haal wat mooie tekeningen naar voren en die bespreken we met zijn allen. Ik wijs ook nog wat tekeningen aan de muur aan en laat de kinderen tips en tops op elkaars werk noemen.

Feedback op onze les (van Cynthia en Alissa)

1. Wordt er rekening gehouden met de belevingswereld van het kind.
Ik vind dat er wel rekening gehouden wordt met de belevingswereld van het kind. Het draait die hele week om groente en fruit, waardoor het dicht bij de kinderen staat. Ook hebben de kinderen veel te maken met groente en fruit bijvoorbeeld thuis of in een supermarkt.

2. Is de inleiding motiverend voor de leerlingen.
Ik denk dat de plaatjes heel motiverend zullen zijn voor de kinderen. Pas wel op dat ze niet allemaal te enthousiast er door raken.

3. De opdracht: is er sprake van een duidelijk beeldend probleem?
Er is sprake van een duidelijk beeldend probleem, de kinderen moeten een gezicht tekenen met daarin minstens twee stukken fruit verwerkt.

4. Worden de leerlingen door de lesopzet gestimuleerd tot eigen vormgeving?
Ja, ze moeten zelf kiezen welke stukken fruit ze willen gebruiken, waardoor ze zelf moeten vormgeven. Het is wel kleiner gemaakt, doordat ze wel een herkenbaar gezicht moeten maken.

5. Is het beeldmateriaal adequaat gekozen?
Ja, het zijn allemaal gezichten van fruit. Ik zou alleen dat laatste plaatje er uit halen, want dit is volgens mij niet wat je wilt bereiken met deze les. Het doel is dat ze er een gezicht van maken, niet dat ze iets buiten het gezicht hangen.

6. Straalt het gekozen beeldmateriaal de huidige tijd uit?
Ik vind niet dat het een bepaalde tijd uitstraalt, niet de huidige maar ook niet het verleden.

7. Geef een aantal verbeter punten / aanvullende suggesties.
Bedenk goed hoe je jouw rol tijdens de les wil hebben. Blijf je zitten en laat je kinderen die het niet meer weten naar jou toekomen, of ga je rondjes lopen en wijs je de kinderen ergens op? Hoe wil je dus de kinderen begeleiden met deze les.
Voor welke groep is deze les bedoeld? Want of het niet te moeilijk of te makkelijk is, kan ik eigenlijk niet beoordelen.
Is het niet verstandig zelf te kiezen welke materialen de kinderen gaan gebruiken? Zodat ze er niet zelf twee hoeven te kiezen? (dit hangt wel van de groep af).
Wat moeten ze doen als ze eerder klaar zijn? Of het na deze twee lessen nog niet af hebben?

8. Wat is het sterkste onderdeel van de les, en waarom?
Ik vind het sterkste onderdeel het nabespreken. Hier is goed over nagedacht. Het is heel goed om de opdracht aan de hand van een paar tekeningen na te bespreken.

les 4 Ilse

 Nieuwe twist aan het schilderij

Deze foto is mijn eigen postmoderne versie van “Toilette- Frau vor dem Spiegel. Het was de bedoeling om de moderne wereld uit te drukken in een foto die gebaseerd was op een schilderij. Ik heb ervoor gekozen om een laptop en drie telefoons  i.p.v. een boek op het nachtkastje te leggen. Tegenwoordig kan niemand meer zonder telefoons en andere sociale apparaten. Ik heb nog wel een boek laten liggen, omdat het een voorleesboek is en gaat over een meester. De foto toch nog een beetje eigen gemaakt en laten zien dat de boeken nog niet helemaal verdwenen zijn maar wel meer naar de achtergrond.

Hoofdcategorie	kleur
Deelbegrip	Licht-donker
Korte omschrijving van het begrip	het houdt in dat er in het schilderij lichte en donkere kleuren gebruikt zijn.
Hoe in de afbeelding	Het contrast zit hem nu meer in de lichte kleuren overal en dan het nachtkastje is een donkere kleur. Dit is zo gedaan om de aandacht extra op de moderne sociale apparaten te vestigen die op dat nachtkastje liggen.
Welk effect in de afbeelding	De aandacht wordt gevestigd op het enige super donkere vlak.  Het is het eerste waar je naar kijkt.

les 4- Ilse

1.    De titel van het schilderij is Toilette - Frau vor dem Spiegel. Het schilderij is gemaakt door de Duitser Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938). Het schilderij dateert uit 1912, maar er zijn ook bronnen die zeggen dat het schilderij dateert uit 1913.

     2.    Ik zie een vrouw die blauwe hakken en een wit jurkje draagt.
          Ze zit voor een spiegel. Haar hoofd is alleen te zien in de
          spiegel. Op het tafeltje ligt een boek en er liggen een aantal
           opmaakspulletjes.

3.    De schilder wilde laten zien dat er achter de vrouw op het schilderij een verhaal schuilt. Deze vrouw is droevig en dit is te zien in haar spiegelbeeld. Er is niet veel over de diepere betekenis van het schilderij bekend maar er gaan verhalen dat het zou gaan over een mooi meisje dat zich niet goed genoeg voelt voor een relatie die ze heeft. Er zit een tweestrijd in het verhaal wat hij uit probeert te beelden.

4.    Het schilderij is gemaakt van olieverf op een canvasdoek.

5.    Dit schilderij behoort tot het expressionisme. Het expressionisme hoort vanaf de 20^e eeuw tot een substroming van het modernisme. Het expressionisme kenmerkt zich vooral door gevoelens en ervaringen die worden laten zien door een vervorming van de werkelijkheid. Het expressionisme gaat naar het onderbewuste van een mens.   Kircher is vaak met zijn gevoel bezig, want hij heeft verslavingen, achtervolgingswanen en verlammingsverschijnselen gehad. Hij is nadat hij volledig afgekeurd is, in behandeling genomen voor zijn ‘kwalen”. In het behandelingscentrum heeft hij veel geschilderd. Kircher wordt gezien als belangrijk persoon in een groep genaamd “Die Brucke”. Deze beweging was actief van 1902-1913 en kenmerkte zich door kunstenaars uit het expressionisme. Het was de brug tussen de oude kunst en de nieuwe kunst. Hij heeft in 1938 uiteindelijk zelfmoord gepleegd.

6.    Ik heb persoonlijk met heel veel schilderijen geen connectie. Ik vind dit schilderij dan ook niet mooi. Wel vind ik dat het knap is dat je op een schilderij zo’n groot verhaal kan vertellen. Je ziet dat deze vrouw verdrietig is door naar haar spiegelbeeld te kijken, maar je weet niet precies wat er aan de hand is. Schilderijen roepen vragen op en daarom ga je over een schilderij of een eventuele gebeurtenis nadenken. Er zullen vast veel mensen zijn die houvast hebben aan een schilderij. Ze kunnen zich er mee identificeren.

Hoofdcategorie:  
kleur
Deelbegrip:
licht-donkerkleurcontrast
Korte omschrijving van het begrip:
het licht-donkerkleurcontrast houdt in dat er in dit schilderij lichte en donkere kleuren gebruikt zijn. Licht is wit, grijs, lichtblauw. Donker is donkerblauw, zwart, bruin etc.
Hoe in de afbeelding:
Het jurkje van de mevrouw is wit en valt daardoor erg op tussen de blauwtinten.
De achtergrond van het schilderij is donker van kleur. Het bestaat vooral uit blauwtinten. Op de achtergrond is een redelijke kleurnuance.
Welk effect in de afbeelding:
Het jurkje van de vrouw trekt je aandacht, want de kleur wit valt erg op in te schilderij. Het is het eerste waar je naar kijkt.

 

Les 4 - Merel

1. Het schilderij heet ‘De Schreeuw’ en is gemaakt door Edvard Munch. Het schilderij komt uit 1893.
2. Je ziet een man op een brug. Hij houdt zijn handen voor zijn oren. Op de achtergrond lopen twee personen. De afbeelding heeft rechte lijnen in zich (de brug), die contrasteren met de golvende lijnen in het water, in de lucht en in de persoon. 
3. De omgeving ‘schreeuwt’ en de persoon op de voorgrond lijkt er gek van te worden. Hij doet zijn handen voor zijn oren. De maker van dit schilderij, Munch, drukt in dit schilderij het geestelijke leed en de emotionele kwelling uit die hij voelde in bepaalde perioden in zijn leven.
4. Het schilderij is gemaakt met olieverf, tempera en pastel op karton.
5. Munch en zijn schilderij worden gezien als belangrijke voorlopers van het expressionisme. Het expressionisme behoorde tot het modernisme. Een kenmerk van het expressionisme die je duidelijk in dit schilderij terugvindt is de expressieve waarheid. Het schilderij moet gevoel en expressie uitbeelden en heeft niet als doel de werkelijke en zichtbare wereld te laten zien. Het schilderij laat het onderbewustzijn van een persoon zien. 
6. Ik kan het schilderij wel waarderen. Het schilderij moet angst en kwelling uitspreken en dit doet het op mij zeker. Ik vind het heel bijzonder hoe een schilder een gevoel zo in een schilderij kan leggen.

Hoofdcategorie	Kleur
Deelbegrip	Warm-koud contrast
Korte omschrijving van het begrip	Koude kleuren (kleuren die in de kleurencirkel rondom de kleur blauw liggen) worden naast warme kleuren (kleuren rondom de kleur blauw) gezet waardoor de kleuren elkaar versterken.
Hoe in de afbeelding	De kille, koude kleuren van het water en de personen worden benadrukt door de warme kleur van de lucht en van de brug.
Welk effect in de afbeelding	Het geeft een onaangenaam, kil gevoel aan het schilderij.

De Schreeuw - nagemaakt in een foto

Deze foto is mijn eigen postmoderne versie van 'De Schreeuw'. Met deze foto heb ik geprobeerd de moderne wereld te laten zien door de iPhone die ik bij mijn oor hou. De achterliggende boodschap zit hem in de onophoudelijke roep van de Moderne Media. Er zijn constant mensen die contact met je proberen te maken. Rust is bijna niet te vinden in de moderne tijd.

Hoofdcategorie	Ruimte
Deelbegrip	lijnperspectief
Korte omschrijving van het begrip	Lijnen in een kunstwerk lopen naar één punt op de horizon (het verdwijn- of vluchtpunt)
Hoe in de afbeelding	De lijnen van de brug lopen naar elkaar toe. Als je de lijnen doortrekt zullen ze elkaar op de horizon raken.
Welk effect in de afbeelding	Door deze lijnen lijk ik als persoon in de ruimte te staan. Ik sta niet zomaar in een plat vlak. Er wordt ruimte gesuggereerd.